باروک ؛ سبکی شگفت انگیز در معماری و طراحی دکوراسیون داخلی

سبک باروک: همانطور که در مقالات پیشتر منتشر شده در فوبورو مگ اشاره شده است، در طراحی دکوراسیون داخلی سبک‌های مختلفی وجود دارد. همچنین ذکر کردیم که به طور کلی ۲۴ سبک اصلی  نماینده این سبک ها هستند. از این سبک‌ها به شکل تلفیقی نیز استفاده می شود. در این مقاله و چند مقاله بعدی تصمیم داریم که به معرفی هر یک از سبک های طراحی دکوراسیون داخلی بپردازیم و تاریخچه آنها را بررسی کنیم.

تاریخچه پیدایش سبک باروک

سبک باروک از سده ۱۶ میلادی در ایتالیا پدیدار شد و تا اواخر سده ۱۸ میلادی در کل اروپا رواج داشت. این سبک در معماری، موسیقی، نقاشی، مجسمه‌سازی تاثیر بسزایی داشته است. در هرکدام از شاخه های هنری گفته شده میتوان آثار هنری شاخصی مرتبط با سبک باروک را مشاهده کرد.

پس از قرن ۱۸ میلادی این سبک در آمریکای جنوبی و مرکزی به شدت مورد استقبال قرار گرفت. ویژگی اصلی این سبک، ازیاد در اشکال مختلف و درهم آمیختگی است.

ریشه کلمه باروک(Barouqe) به احتمال زیاد از کلمه ایتالیایی بارُکو به معنای مروارید صیقل نیافته گرفته شده است. البته برخی از مفسران هنری اعتقاد دارند؛ ریشه کلمه باروک به معنی زشت، مسخره و عوضی است.

کلمه باروک حقیقتاً در ابتدا صرفاً برای تمسخر به کار گرفته می‌شده است. زیرا معماران گذشته معتقد بودند که نباید بنایی ساخته شود که از معماری دوران کلاسیک یونانیان و رومیان باستان پیروی نکند. اما با ظهور سبک باروک و با مورد توجه قرار گرفتن این سبک، باعث شد این کلمه صرفاً به معنای باشکوه و پرتجمل استفاده شود.

به طورکلی پیدایش این سبک را به سه دلیل اصلی مرتبط می‌دانند:

• جنبش دین‌پیرایی
• استقلال طلبی شاهان اروپا
• آفرینش هنری آزاد

رهبران مذهبی اروپا به دلیل اینکه موقعیت متزلزل خود را بهبود بدهند. از هنرمندان اروپایی درخواست میکردند که کلیسا ر با شکوه هرچه تمام تر بسازند تا بدین وسیله افراد زیادی جذب دین مسیحیت بشوند.

شاهان اروپایی نیز که در قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی خواهان استقلال و ثبات بودند از هنرمندان اروپایی خواستند که برایشان قصرها و مبلمان باشکوهی بسازند که بدین وسیله قدرت خودشان را به همگان ثابت کنند.

در نهیات هنرمندان اروپایی که در دوران رونساس از نظم و قوانین سفت و سخت حاکم بر هنر به ستوه آمده بودند خواهان آزادی و عملگرایی بیشتر در انجام کارهای هنریشان بودند.

بنابراین سبک باروک به عنوان یک شیوه عملی و به دور از قوانین سفت و سخت رنسانس طلوع کرد و بین هنرمندان اروپایی به خصوص در زمینه معماری و طراحی داخلی خوش درخشید.

شاخصه‌های اصلی سبک باروک

نامانوس، پرزرق و برق و در نهیات مجلل کلماتی هستند که اصولا برای توصیف سبک باروک به کار گرفته میشوند.

هنر باروک چارچوب اثر را از کنش و حرکت انباشته میکند.

هنر باروک کاملا با آنچه که اشراف میخواستند هماهنگ بود؛ آنها به ساختارهای کامل و یکپارچه فکر میکردند. مذهبیون برای رونق کلیسهایشان از سبک باروک و کیفیت های هیجان انگیزش بهره بردند و ثروتمندان هم برای در معرض دید قرار دادن قدرتشان.

البته طبقه متوسط نیز برای بهره بردن از این سبک به نقاشان آشنا به سبک باروک سفارش نقاشی هایی با این حال و هوا دادند و باعث گسترش این سبک بیشتر از پیش شدند.

تاثیر سبک باروک در هنرهایی چون:

• معماری
•  نقاشی
•  موسیقی
• مجسمه‌سازی

سبک باروک در نقاشی

فوبورو: تابلو نقاشی باغ عشق به سبک باروک

شاید به جرات به توان گفت که مهمترین جنبش فرهنگی قرن ۱۷ میلادی تاثیر هنر باروک در نقاشی بوده است. در سبک باروک خطوط اضافی حذف شدند و یه جای آن از خطوط منحنی و به جای آن از خطوط محو استفاده شده است.

ترکیب بندی عناصر در نقاشی سبک باروک از تنوع بسیار بالایی برخوردار است. در همین زمینه نقاشان بزرگ و نام آشنایی چون: کاراواجو در ایتالیا، فرانسیسکو د ثورباران در اسپانیا،رامبرانت وان راینو  فرانس هالس در هلند، ژرژ دولاتوردر فرانسه ظهور پیدا کردند.

تاثیر سبک باروک در مجسمه سازی

مجسمه سازی به سبک باروک نیز از ایتالیا شروع شد. هدف از ساخت مجسمه‌های شکوهمند به سبک باروک نشان دادن معجزات مسیح بوده است. توسط این سبک مجسمه‌ها و آبنهای زیادی به خصوص در ایتالیا و سرایر اروپا ساخته و به نمایش گذاشته شد.

در هنر مجسمه سازی با سبک باروک سعی شده بیشتر از هرچیزی به حرکت و جزئیات توجه کنند. اغلب مجسمه سازان سبک باروک از مرمر، رخام و برنز برای ساخت مجسمه‌هایشان استفاده میکردند.

تاثیر هنر باروک در معماری

مهمترین خصلت هنر باروک در معماری، بهره بردن از انحناهای فراوان و تزئینات معماری متعدد بوده است. معماران با این کار باعث با شکوه شدن بنا میشدند.

همانطور که اشاره شد اشراف در طراحی معماری کاخ‌های خویش از معماران میخواستند که بنایی به سبک باروک برای آنها بسازند. یکی از این بناها که نمونه عالی و باشکوهی به حساب می‌‌آید؛ کاخ ورسای فرانسه است.

مذهبیون نیز در قرن ۱۶ در اروپا برای ساخت کلیساها به سراغ هنرمندان آشنا به سبک با سبک باروک رفتند. در این سبک کلیسهایی جایگاه‌هایی با عظمت برای عبادتهایی گروهی و فردی داشتند.

در هنر باروک عمل و حرکت در کنار هم وجود دارد. به دلیل همین موضوع، در نقاشی های سقفی و یا دیواری که به سبک باروک کشیده شده‌اند، فرشتگان پرواز میکنند، انسان‌ها میجنگند، و یا انساهای قدیس به سمت آسمان میروند.

سبک باروک در طراحی دکوراسیون داخلی

سبک دکوراسیون باروک یکی از بیست و چهار سبک اصلی در طراحی دکوراسیون داخلی است. اصلی ترین ویژگی این سبک تجمل گرایی و به تصویر کشیدن ثروت و قدرت است.

مبلمان در سبک باروک غالبا طلا کوب با پارچه‌های گران بها و نفیس هستند. شاکله مبلمان معمولا بسیارپیچیده با طرح‌های شبیه به منبت کاری هستند.

در سبک باروک استفاده از وسایل لوکس شامل: پرده‌های فاخر و بلند با والان‌هی سنگین، آینه‌های مجلل، لوستر ها و فرشهای بزرگ و فراخ زیاد به چشم میخورند.

ردپای طراحی گسترده و فضایی بسیار باز و بزرگ در تمامی فضاهای مرتبط با سبک باروک دیده میشود. ایجاد یک نقطه کانونی در مرکز و در خدمت بودن سایر اجزا برای آن نقطه کانونی از ویژگی های مهم این سبک از معماری است.

یکی از ارکان اصلی در دکوراسیون داخلی سبک باروک وجود درب‌هایی با دستگیره‌های طلا و یا به رنگ طلا بوده است. مصالحی با کیفیت چون سرامیک و چوب به فراوانی در کفپوش خانه‌های باروکی دیده می شود.

آنچه که سیما و ماهیت اصلی سبک باروک را تداعی میکند، هماهنگی و حفظ هنجارها در عین درهم آمیختگی و پیچیدگی است. این جهان بینی خاص و منحصر به رد سبک باروک در معماری بود که آن را پیش از یش بین افراد مختلف محبوب کرد.

تلفیق سبک مدرن و باروک

بی شک سبک باروک در دنیای امروز که همه چیز رو به رشد و دوری از تجمل گرایی است کم کم رو به فراموشی سپرده شده است. اما دوستداران این سبک، سایر سبک ها را با باروک تلفیق کرده‌اند و آن را به حالتی امروزی تر درآورده اند.

برای مثال طراحان دکوراسیون داخلی، سبک باروک را با سبک مدرن ترکیب کرده‌اند و به کرات از این ترکیب سبک در طراحی داخلی خانه‌ها استفاده میکنند.

دکوراسیون داخلی اتاق خواب به سبک باروک

رنگهایی که در سبک باروک بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند رنگ‌ها پر رنگ و براق مانند: طلایی، قرمز تیره، سبز، طرح‌های طلا کوب در آینه و قاب ها هستند.

اتاق های خواب های با سبک باروک بیشتر از هر نقطه دیگری از قصرهای این سبک نشان دهنده جمال و شکوه بودند.

پرده های بزرگ و والان دار که نور پنجره های بزرگ را بپوشاند و وجود یک لوستر عظیم در مرکز سقف از ویژگی های مهم اتاق خواب به سبک باروک است.

وجود گچ بری و یا نقاشی هایی دیواری نیز ویژگی مهم دیگری بود که در سبک باروک در اتاق خواب ها رعایت میشود. تخت خواب های کینگ سایز با ملحفه و روتختی از جنس ساتن با تزئینات و جزئیات بسیار ، وجود آینه، کنسول، مجسمه، تابلوهای نقاشی و ولازم دکوری گران قیمت از دیگر ویژگی های معماری داخلی یک اتاق خواب به سبک باروک است.

نتیجه گیری

همانطور که گفته شد یکی از بیست و چهار مورد سبک دکوراسیون داخلی و معماری، سبک باروک است. این سبک از قرن ۱۶ میلادی از میان طبقه مذهبیون و ثروتمندان اروپا(در ابتدا ایتالیا) ظهور پیدا کرد و سپس در کل اروپا رواج سافت.

این سبک در تمامی رشته های هنری از مجسمه سازی که مادر تمامی هنرها است تا نقاشی، معماری، شعر و ادبیات موسیقی ردپایی از خودش به جای گذاشته و آثار درخور توجهی در دنیای هنر با سبک باروک میتوان یافت.